Ważniejsze Sanktuaria Maryjne w Polsce
Polscy katolicy wierzą, że nasz naród otoczony jest szczególną opieką Matki Boskiej. Przed nami wiele świąt jej poświęconych. Proponujemy odwiedzenie któregoś ze świętych miejsc i modlitw przed cudownym wizerunkiem maryjnym.
Oto te najważniejsze:
1 Matka Boża Jasnogórska, zwana też Czarną Madonną, z Sanktuarium Matki Bożej Królowej Polski na Jasnej Górze.
Ikona wykonana techniką tempery na drewnianej tablicy o wymiarach 122,2 x 82,2 x 3,5 cm. Według legendy, jest jedną z siedemdziesięciu ikon namalowanych przez św. Łukasza Ewangelistę na fragmentach stołu, przy którym posiłki spożywała Święta Rodzina.
W 326 r. do Jerozolimy przybyła cesarzowa Helena, aby odnaleźć Krzyż Pański. W darze od wiernych otrzymała ikonę Matki Bożej. Została ona umieszczona w cesarskiej kaplicy w Konstantynopolu.
W drugiej połowie XII w. ikona została przewieziona na Ruś, a książę wołyński Lew Daniłowicz umieścił ją pod zarządem prawosławnego duchowieństwa w zamku w Bełzie, gdzie miała zasłynąć licznymi cudami. Po przyłączeniu zachodnich ziem Rusi Kijowskiej do Korony Królestwa Polskiego w 1372 r. Księstwo Bełskie przeszło we władanie księcia opolskiego Władysława. Wtedy też zamek w Bełzie mieli okrążyć Tatarzy. Licząc na pomoc Matki Bożej, książę Władysław wyniósł obraz z cerkwi i postawił na miejskiej ścianie. Strzała wystrzelona przez jednego z Tatarów trafiła w wystawioną na mury zamku ikonę. Legenda głosi, iż na cudownym obrazie od tamtego czasu miały pozostać ślady krwi przebitego strzałą jednego z najeźdźców, które widać do dzisiaj. Zapadła mgła, w której Tatarzy musieli przerwać oblężenie i wycofać się.
Legenda głosi, że książę Władysław w 1382 r. zapragnął przewieźć cudowną ikonę do Opola, lecz po drodze wóz miał zatrzymać się w Częstochowie, a konie nie chciały ruszyć z miejsca. Uznając to za znak, książę pozostawił ikonę w miejscowym klasztorze, powierzając ją zakonowi Paulinów. Współcześnie ten obraz jest jednym z najlepiej rozpoznawanych symboli i skarbów chrześcijaństwa w Polsce.
Dzwony codziennie o godzinie 21.00 wzywają na Apel Jasnogórski, modlitwę za Kościół i Ojczyznę, do Kaplicy Cudownego Obrazu.
2 Matka Boża Strażniczka Wiary z Sanktuarium w Bardzie, zwana też Madonną Uśmiechniętą.
Rzeźba romańska wykonana z drewna lipowego o wysokości 43,3 cm. We wnętrzu figurki umieszczono siedem rzędów liter, których znaczenia dotąd nie odszyfrowano.
Prawdopodobnie figura Matki Bożej pojawiła się w Bardzie ok. 1110 r. Według legendy, Maryja objawiła się tam pobożnemu młodzieńcowi, któremu przekazała swój wizerunek. Najbardziej znane objawienie miało miejsce w 1400 r., gdy mieszkańcy Barda zastali Matkę Bożą siedzącą na kamieniu na Górze Kalwarii, płaczącą nad nieszczęściami, jakie miały wkrótce spaść na ziemię śląską (najazd husytów i późniejsza wojna przeciwko Jerzemu z Podbieradów). Pamiątką tego objawienia jest odbicie stopy Matki Bożej, które możemy dzisiaj zobaczyć na Górze Kalwarii.
3 Wambierzycka Królowa Rodzin z Sanktuarium Maryjnego w Wambierzycach.
Figurka wykonana jest z drewna lipowego w stylu gotyckim, ma 28 cm wysokości, okryta złoconymi szatami.
Legenda głosi, że w pierwszych latach XIII w. niewidomy Jan z Raszewa odzyskał wzrok modląc się przed figurką Maryi z Dzieciątkiem umieszczoną na lipie. Wieść o cudzie rozeszła się bardzo szybko. Przed figurkę zaczęły napływać coraz większe grupy pielgrzymów. Magnat Tschischwitz na miejscu cudownego uzdrowienia wybudował mały kościół. W 1936 r. papież Pius XI nadał kościołowi tytuł bazyliki mniejszej, zaś 17 sierpnia 1980 r. cudowna figurka Matki Bożej została ukoronowana koronami papieskimi.
Uroczyste Apele Maryjne z iluminacją bazyliki od maja do końca września w piątki, soboty i niedziele o godz. 21.00.
4 Matka Boska Ludźmierska z Sanktuarium Wniebowzięcia NMP w Ludźmierzu, zwana także Gaździną i Królową Podhala.
Drewniany posążek ma 125 cm. Historycy sztuki określają jego powstanie na 1400 r. Z tego też roku pochodzi legenda o węgierskim kupcu, handlującym winem, który jechał na jarmark do Nowego Targu. Na ludźmierskich bagnach i torfowiskach zaskoczyła go noc. Kiedy zaczął się modlić, ujrzał otuloną w złocisty obłok postać uśmiechniętej Pani. Zachęcała go do podjęcia jeszcze jednej próby wydostania się z grzęzawiska. Konie niespodziewanie nabrały sił i kupiec wyprowadził wóz na trakt. Jechał, prowadzony przez świetlistą postać, która przywiodła go przed kościół w Ludźmierzu. Kiedy chciał uklęknąć i podziękować, zjawa zniknęła, a w miejscu, gdzie klęczał, zaczęło bić źródełko. Kupiec złożył śluby, że przyniesie do kościoła figurkę podobną do Tej, którą spotkał.
W 1963 r. figurka została koronowana koronami papieskimi przez kardynała Stefana Wyszyńskiego, w asyście biskupa Karola Wojtyły, który już jako papież był tu później dwukrotnie.
Pierwsza sobota miesiąca – Nabożeństwo Fatimskie – pocz. godz. 17.30.
5 Matka Boska Piekarska z Sanktuarium Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej w Piekarach Śląskich (na zdjęciu na str. 19).
Obraz o wymiarach 97x77 cm namalowany został pod koniec XVII w. i początkowo pełnił rolę kopii starszego wizerunku, który w 1702 r. wywieziono do Opola. Oryginał słynął z licznych cudów. Kiedy w 1676 r. wybuchła w Tarnowskich Górach zaraza, jezuici nawoływali, aby udać się z pielgrzymką i modlitwą przed obraz Matki Boskiej w Piekarach. Kiedy pielgrzymi wrócili, zaraza zaczęła ustępować. W 1680 r. wybuchła zaraza w Pradze. Cesarz austriacki Leopold I zwrócił się z prośbą o przywiezienie obrazu. Zaraza ustąpiła, a arcybiskup praski Wellstein uznał i potwierdził urzędowo cudowność obrazu Matki Bożej.
15 sierpnia 1925 r. obraz Madonny Piekarskiej koronowano koronami, które poświęcił papież Pius XI.
Nowenna do Matki Bożej Piekarskiej we wtorki o godz. 17.00; codzienny różaniec o 17.30.
6 Madonna Piastunka z Sanktuarium Maryjnego w Gietrzwałdzie.
Gietrzwałd to przede wszystkim objawienia, jakie miały tu miejsce od 27 czerwca do 16 września 1877 r. Matka Boża przemówiła do trzynastoletniej Justyny Szafryńskiej i dwunastoletniej Barbary Samulowskiej. Ukazała im się przed kościołem. Na zapytanie dziewczynek: – Kto Ty Jesteś? Odpowiedziała: – Jestem Najświętsza Panna Maryja Niepokalanie Poczęta! Na pytanie: – Czego żądasz Matko Boża? Padła odpowiedź: – Życzę sobie, abyście codziennie odmawiali różaniec!
Jeszcze podczas trwania objawień, 16 września 1877 r. w miejscu, gdzie dzieciom ukazywała się Matka Boska, umieszczono kapliczkę z figurą. Prowadzącą do źródełka aleję różańcową wysadzono grabowymi drzewami. Przy niej umieszczono piętnaście kapliczek różańcowych. Ze źródełka pielgrzymi od 127 lat czerpią wodę, która przynosi ulgę cierpiącym.
Apel Maryjny codziennie o godz. 21.
7 Matka Boska Świętolipska z Sanktuarium Maryjnego w Świętej Lipce.
Początki kultu sięgają XIV w. Więziony w lochach kętrzyńskiego zamku skazaniec, dzięki interwencji Matki Bożej, wyrzeźbił w drewnie Jej figurkę z Dzieciątkiem. Po wykonaniu rzeźby został uwolniony. Figurkę zawiesił na lipie przy drodze z Kętrzyna do Reszla. Wkrótce zasłynęła ona cudami, a z czasem wokół lipy wybudowano kaplicę. Obsługiwali ją księża krzyżaccy z Kętrzyna.
Kaplica w Świętej Lipce została zniszczona w czasie reformacji. Dzięki staraniom Stefana Sadorskiego w 1618 r. można było przystąpić do jej odbudowy. Uroczystej konsekracji dokonał biskup warmiński Szymon Rudnicki 19 listopada 1619 r. Zaginioną cudowną figurkę zastąpił obraz Matki Boskiej Świętolipskiej namalowany w 1640 r. przez Bartłomieja Pensa.
8 Matka Boża Licheńska z Sanktuarium Maryjnego w Licheniu.
Obraz namalowany został przez nieznanego artystę w drugiej połowie XVIII w. na cienkiej, modrzewiowej desce. Jego historia sięga czasów napoleońskich. Polskiemu żołnierzowi Tomaszowi Kłossowskiemu, rannemu w bitwie pod Lipskiem w 1813 r., ukazała się Maryja. Uratowała go od śmierci i poleciła odszukać taki wizerunek, który dokładnie ją odzwierciedla. Kłossowski znalazł taki obraz i zawiesił go w lesie grąblińskim.
5 sierpnia 1967 r. przedstawiciele episkopatu Polski, na czele z prymasem Stefanem Wyszyńskim, uroczyście koronowali obraz koronami papieskimi.
W 1994 r. rozpoczęła się rozbudowa świątyni, będąca zarazem wotum jubileuszowym Kościoła katolickiego w Polsce. 12 czerwca 2004 r., podczas uroczystej mszy św. biskupi polscy poświęcili świątynię. 2 lipca 2006 r. do bazyliki wprowadzono cudowny obraz Matki Bożej Licheńskiej.
9 Matka Boska z Dzieciątkiem z Sanktuarium Maryjnego w Różanymstoku.
Obraz namalował w 1652 r. Jan Szretter z Grodna na zamówienie Eufrozyny i Szczęsnego Tyszkiewiczów. W 1663 r. na prośbę właścicieli majątku przybyli z Sejn oo. dominikanie, którzy wkrótce stali się właścicielami majątku na skutek nadania dokonanego przez Tyszkiewiczów. Rozbudowali obiekty klasztorne i rozszerzyli kult obrazu na Litwie, Rusi i w Koronie.
Po utracie niepodległości car sprowadził do Różanegostoku mniszki prawosławne. W 1915 r., w związku ze zbliżającym się frontem, mniszki zabrały ze sobą w głąb Rosji słynący łaskami obraz. W 1929 r. do kościoła zostaje wprowadzony nowy, czczony do dzisiaj, obraz Matki Bożej. Został ukoronowany papieskimi koronami w 1981 r. W 1988 r. papież Jan Paweł II nadał kościołowi tytuł bazyliki mniejszej.
W każdą drugą sobotę miesiąca w godzinach od 10.30 do 16.00 trwa spotkanie modlitewne – Różanostocki Wieczernik Modlitwy.
10 Matka Boża Niepokalanie Poczęta z Sanktuarium w Wąbrzeźnie.
Obraz namalowany w połowie XVII w., otoczony był czcią wiernych w oddalonym od Wąbrzeźna o kilkanaście kilometrów Kowalewie Pomorskim. Został przeniesiony do wąbrzeskiej świątyni podczas uroczystej procesji w 1685 r. Według legendy pola stratowane przez rzeszę pielgrzymów, towarzyszących tej procesji, na drugi dzień ponownie kwitły świeżymi kłosami.
W kronikach parafialnych odnotowane są także liczne uzdrowienia, których doznali modlący się przed wizerunkiem Wąbrzeskiej Pani. Szczepan Pryba, gospodarz wąbrzeski, zaświadczył, że jego ciężko chora po porodzie żona, po ofiarowaniu Matce Bożej, odzyskała w cudowny sposób zdrowie. Podobnie Julianna Gutmann z Trzciana, w czasie choroby oczu, ofiarowała się Matce Najświętszej i wkrótce odzyskała wzrok. Wdzięczna za tę łaskę, ofiarowała srebrne wotum z wygrawerowanym rysunkiem oka.
Nabożeństwo do M. B. Wąbrzeskiej – 25. dnia miesiąca o godz. 17.30
11 Matka Boża Pocieszenia z Sanktuarium w Krypnie Kościelnym.
Obraz jest XIII-wieczną kopią obrazu Matki Bożej Śnieżnej z Bazyliki Santa Maria Maggiore w Rzymie, namalowany na desce lipowej o wymiarach 97x63,5 cm na podkładzie kredowym, techniką temperową. Jak głosi miejscowa legenda, obraz pojawił się na lipie, pod którą była krypa przeznaczona do pojenia koni. Trzykrotnie odnoszono go do kościoła w Knyszynie i za każdym razem powracał.
8 września 1985 r. uroczyście koronowano obraz Matki Bożej. Obrzędu tego dokonał prymas Polski kard. Józef Glemp. Największą uroczystością w sanktuarium krypniańskim jest święto Narodzenia Matki Boskiej, z którym od 1821 r. było związane 40-godzinne nabożeństwo. Obchodzone jest ono do dzisiejszych czasów 6, 7 i 8 września z licznym udziałem pielgrzymów.
Kolegiata krypniańska jest otwarta cały dzień, od nabożeństwa rannego do wieczornego. W soboty, niedziele i święta obraz Matki Bożej jest odsłonięty.
12 Matka Boża Kalwaryjska z Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej.
Obraz został namalowany w I poł. XVII w. 3 maja 1641 r., właściciele obrazu, Stanisław i Elżbieta Paszkowscy zauważyli krwawe łzy płynące z oczu Matki Bożej. Gwardian klasztoru kalwaryjskiego zachęcił Paszkowskich, aby przenieśli obraz do kościoła Matki Bożej Anielskiej w Kalwarii Zebrzydowskiej.
Obraz został umieszczony początkowo w kościele, potem w zakrystii, a w 1667 r. przeniesiono go do specjalnie wybudowanej bocznej kaplicy. Został ukoronowany koronami papieskimi przez kard. Albina Dunajewskiego w 1887 r. Kaplica obrazu była ulubionym miejscem modlitwy bpa Karola Wojtyły, późniejszego papieża Jana Pawła II.
Bogumiła Nehrebecka, MS
Salezjanie - Różanystok
