Dodano: 5 grudnia 2018r. o godz. 12:21:58
Ogólnopolska Konferencja Naukowa na temat: Stulecie Towarzystwa Salezjańskiego w Różanymstoku: 1919-2019, która miała miejsce w sobotę 24 listopada 2018 roku, stanowiła otwarcie obchodów Stulecia Salezjańskiej Inspektorii Warszawskiej im. Św. Stanisława Kostki a także Stulecia obecności Salezjanów w Różanymstoku. Obie rocznice przypadają na 2019 rok! Miejscem wydarzenia była aula Salezjańskich Dzieł Wychowawczych w tak zwanym Drapieżniku (dawnym klasztorze mniszek prawosławnych). Owocem konferencji będzie publikacja książkowa zawierająca wszystkie referaty wygłoszone tego dnia.
Udział wzięło w niej liczne grono znawców historii Kościoła i historii Zgromadzenia Salezjańskiego. O godzinie 9.00 konferencję otworzył Ksiądz Inspektor ks. dr Andrzej Wujek SDB, który powitał wszystkich obecnych, przypomniał motywy organizacji konferencji oraz przedstawił jej prelegentów i program. Całość podzielona była na trzy sesje. Prowadzone były przez moderatorów, którzy czuwali nad ich planowym przebiegiem. Wszystkie wykłady trwały około 20 minut. Pierwszą i drugą sesję prowadził ks. prof. dr hab. Stanisław Wilk SDB z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, teolog i historyk, rektor tej uczelni w latach 2004-2012, a trzecią ks. dr Piotr Sosnowski, katecheta w szkole przy Salezjańskich Dziełach Wychowawczych i wykładowca w Seminarium Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie.
Pierwszy referat podzielony na dwie części pt. „Różanystok w czasach staropolskich i najnowszych” wygłosili historycy z Białegostoku: ks. dr Tadeusz Kasabuła, Dyrektor Archiwum i Muzeum Archidiecezjalnego oraz wykładowca Archidiecezjalnego Wyższego Seminarium Duchownego i ks. dr Adam Szot, wykładowca seminaryjny oraz kustosz Archiwum i Muzeum Archidiecezjalnego w Białymstoku. Wykład o Sanktuarium Różanostockim wygłosił ks. dr Tadeusaz Krahel, historyk Kościoła, emerytowany profesor białostockiego AWSD. Treść wystąpienia stanowiła kompendium jego opublikowanych badań naukowych. Prelegent wspomniał też, że dokładnie sto lat temu, czyli 24 listopada 1918 roku, była sprawowana Msza Święta według obrządku rzymskokatolickiego po 52 latach od chwili odebrania świątyni katolikom i przekazania go prawosławnym. Prelegent przedstawił kilka szczegółów z tego wydarzenia. Dominikanin o. dr Sławomir Brzozecki z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego nawiązał do czasów, gdy jego zakon rozpoczął i rozwijał kult Matki Bożej Różanostockiej, oraz tworzył bazę materialną Jej Sanktuarium. Słuchacze dowiedzieli się o realiach życia zakonnego w tamtych czasach oraz o tym, że Różanystok był klasztorem misyjnym dominikanów z prowincji litewskiej. Mgr Aneta Magdalena Kułak z Regionalnego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków w Białymstoku, zaprezentowała zabytkowe budowle sakralne i klasztorne w Różanymstoku, ilustrując swój wykład slajdami. Pokazała podobieństwa i różnice między bazyliką Ofiarowania NMP a farą w Grodnie, a także wyjaśniła pojęcie baroku wileńskiego.
O 11.00 ogłoszona została półgodzinna przerwa, która stała się miejscem ożywionej dyskusji pomiędzy uczestnikami i prelegentami. Po przerwie ks. prof. dr hab. Kazimierz Łatak CRL z Uniwersytetu im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie przedstawił interesujący wykład pt. „Kontakty ks. Jana Bosko i pierwszych salezjanów w Oświęcimiu z Kanonikami Regularnymi Laterańskimi”. Prelegent zaprezentował mało znane fakty z relacji miedzy obydwoma zakonami i epizody z życia założyciela salezjanów. Nawiązaniem do wypowiedzi był wykład następnego prelegenta ks. prof. dr hab. Jana Pietrzykowskiego SDB z tego samego uniwersytetu, który omówił początki Towarzystwa Salezjańskiego w Polsce. Przybycie do Różanegostoku Sióstr Salezjanek w 1922 roku zapoczątkowało działalność tego zgromadzenia w Polsce. Siostra dr Małgorzata Łukawska FMA w referacie „Obecność Córek Maryi Wspomożycielki w Różanymstoku” przedstawiła Laurę Meozzi i Salezjanki przybyłe wraz z nią, oraz trudne warunki życia. Następnie w syntetycznym zarysie ukazała dalsze lata pracy Salezjanek z sierotami, dziećmi i młodzieżą przez wszystkie lata do roku 1954 i po powrocie do Różanegostoku, 30 lat później, aż do chwili obecnej.
Podczas debaty ks. Adam Wtulich zapytał o obraz zabrany przez mniszki prawosławne w 1915 r. Odpowiadając na pytanie ks. Krahel powiedział, że według najnowszych ustaleń znajduje się w cerkwi św. Mikołaja w miejscowości Jermolino koło Moskwy. Był on badany przez historyków sztuki z Polskiej Akademii Nauk i rezultaty tych prac wkrótce poznamy. Stwierdził, że lansowana teza o tym, że oryginalny obraz z dworu Tyszkiewiczów był kopią ikony znajdującej się obecnie w cerkwi w Połocku jest nieprawdziwa. Oznajmił, że ponad 30 lat temu był w Połocku, widział wzmiankowaną ikonę i stwierdził, że nie ma żadnego podobieństwa z obrazem z Różanegostoku.
Po przerwie obiadowej wystąpiło jeszcze 4 prelegentów. Ks. dr Waldemar Żurek SDB, profesor KUL, przedstawił działalność edukacyjną salezjanów w Różanymstoku. Ujął dzieje szkół i placówek w całym omawianym okresie. Następny prelegent dr Łukasz Kalisz z Wydziału Pedagogiki i PsychologiiUniwersytetu w Białymstoku wyjaśnił dlaczego prowadzone przez salezjanów dom dziecka, bursa, ośrodek to dzieła dobroczynne dla chłopców i wyraził uznanie dla zgromadzenia. Duszpasterstwo parafialne w Różanymstoku w perspektywie historycznej i współczesnej zarysował ks. mgr Andrzej Łukuć z Parafii św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana w Choroszczy, absolwent Technikum Rolniczego w Różanymstoku z 1990 r. Na wstępie stwierdził, że po raz ostatni w tej sali był podczas matury. Ks. dr Jarosław Wąsowicz SDB z Piły, historyk i archiwista przedstawił interesujący referat: „Wybitniejsi byli Wychowankowie Salezjańscy”. Wiele uwagi poświęcił wojennym losom absolwentów gimnazjum w Różanymstoku do 1939 r., którzy stali się żołnierzami wyklętymi. Wspomniał też o związkach z parafią różanostocką Danuty Siedzikówny „Inki” .Na zakończenie ks. Inspektor podziękował wszystkim, którzy przyczynili się do dobrej organizacji konferencji.
Słuchaczami wykładów byli salezjanie miejscowi i z innych placówek Inspektorii, księża diecezjalni, siostry salezjanki z inspektorką s. Lidią Strzelczyk, salezjanie współpracownicy wraz z koordynatorką prowincjalną Elżbietą Gawłowską, osoby świeckie. Książkowa publikacja będzie wartościową pamiątką wydarzenia. (Tadeusz Możejko SSW)
